در مراسمی که به مناسبت چهلمین روز درگذشت زنده‌یاد دکتر محمد اسلامی ندوشن در دانشگاه میبد یزد روز چهارشنبه 18 خردادماه 1401 برگزار شد، دکترمحمد جعفریاحقی، استاد ممتاز گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد سخنرانی کرد.

دکتر یاحقی شاهنامه را گوهر فرهنگ ایران دانست و گفت: احترام خاص دکتر اسلامی ندوشن نیز از این گوهر سرچشمه می‌گیرد زیرا شاهنامه برایش کالبد بی‌روح نبود بلکه سطر سطر شاهنامه برای دکتر اسلامی ندوشن نکته‌ها داشت که می‌توان از آنها استفاده کرد و اگر بخواهیم مقایسه کنیم شباهت‌های بسیاری بین دکتر اسلامی و فردوسی می‌توان یافت. شاهنامه مولود فضای تاریخی روزگار فردوسی است که دکتر اسلامی در کتاب سرو سایه فکن به آن اشاره کرده است و شرایط زیست دکتر اسلامی و روزگار او نیز ایجاب می‌کند که از فرهنگ ایرانی پاسداری شود و نگاه ایشان به مسائل اجتماعی روزگار خودش قابل تأمل است. چنانکه فردوسی از فرهنگ سخن گفته است، دکتر اسلامی نیز توجه خاص به فرهنگ داشتند. دکتر یاحقی افزود: از این منظر می‌توان آثار دکتر اسلامی ندوشن را شاهنامۀ دیگر و خود دکتر اسلامی را فردوسی دیگر نامید و کار دکتر اسلامی از این منظر عبارت از انتقال و انطباق با شرایط روزگارش بود. وی با داشته‌های فرهنگی ما یک برخورد امروزی کرد و آن را به ارزش‌های ناب برای حفظ هویتمان کرد. دکتر یاحقی با اشاره به کتاب زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه به نگاه تازۀ دکتر اسلامی اشاره کرد و با برشمردن آثار او افزود: شاهنامه در آثار اسلامی چنان مطرح شده که برای جوان‌ترها هم مقبول باشد و بتوانند اصالت خود را بشناسند.

از دیگر سخنرانان این برنامه اصغر دادبه، عبدالعظیم پویا، سامان قاسمی، علی‌اکبر جعفری، علی معین صمدانی بودند که هر یک دربارۀ وجوهی از شخصیت دکتر اسلامی ندوشن سخنرانی کردند. یادآور می‌شود این مراسم همراه با رونمایی از کتاب سخنگوی فرهنگ ایران بود.

گزارش: زهرا شریعت‌پناه