نخستین سمپوزیوم ولایات افغانستان به همت انجمن علمی مطالعات افغانستان دانشگاه فردوسی مشهد و با حضور پژوهشگران و نخبگان علمی ایران و افغانستان در دو روز متوالی در تاریخ 14 و 15 اسفندماه 1400 از ساعت 16 تا 18 به وقت تهران و ساعت 17 تا 19 به وقت کابل برگزار شد. سخنرانان در این برنامه به صورت حضوری و مجازی دربارۀ هرات سخن گفتند.
در این مراسم دکتر محمدجعفر یاحقی بهعنوان سخنران افتتاحیه با حضور در سالن شریعتی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد به ایراد سخنرانی پرداخت. مدیر قطب علمی فردوسی و شاهنامه و رئیس انجمن پایندان ضمن عرض خیرمقدم به مهمانان و اظهار تأسف از جنگ و خشونت در افغانستان دربارۀ اهمیت هرات سخن گفت و افزود اگر نقش هرات در صادرات و واردات اشخاص و ارتباطات فرهنگی و علمی بررسی کنیم آن را بسیار باشکوه، پررنگ و حیاتی خواهیم یافت و باید هرات را یک مرکزیت ویژه در نظر بگیریم. دکتر یاحقی در سخنانش این پیشنهاد را داد که نقشهای از حرکت متراکم فرهنگی و علمی از شهرهای حوزۀ زبان فارسی ترسیم شود و نقش شهرهای مختلف در آن تعیین شود. وی در پایان سخنانش به این نکته اشاره داشت که شعر کمترین هنر شهر هرات است و زمینههای مطالعاتی دیگر در آن قویتر و وسیعتر خواهد بود.
دکتر عبدالغفور آرزو، مهندس رجبعلی لباف خانیکی، دکتر جواد عباسی، دکتر سمیه طباطبایی، دکتر نعمتی لیلمایی، استاد نوید مشعوف، دکتر داوود اسپرهم، استاد مستمند غوری، استاد مصلح سلجوقی، استاد محمد شفیع نورزایی، دکتر نصیری جامی، دکتر فرهانی منفرد، دکتر محمدحسین پاپلی یزدی، استاد داوود عرفان، دکتر لعل شاطری، دکتر میرویس بلخی، استاد سهیلا عرفانی، استاد حمید کامگار، استاد نویدالحق فضلی، استاد سید مسعود حسینی، از سخنرانان این برنامۀ دو روزه هستند.
گزارش: سمیّه کریمیپور