از سخن‌های دیرینه: هنر جوی و با مرد دانا نشین/ چو خواهی که یابی ز بخت آفرین

 

موضوع رسالۀ ایشان «بررسی منابع داستان گرشاسپ بر مبنای گرشاسپ‌نامۀ منثور و مقایسۀ آن با گرشاسپ‌نامۀ اسدی» بود که در روز چهارشنبه 12 آبان‌ماه 1400 از آن دفاع کرد. استاد راهنمای این رساله دکتر فرزاد قائمی و استاد مشاور آن دکتر محمود حسن‌آبادی بود. دکتر مه‌دخت پورخالقی چترودی،دکتر محمود مدبری و دکتر محمود رضایی دشت‌ارژنه به عنوان داور، به بیان نظراتشان پرداختند.

به گفتۀ دکتر محمود مدبری از دانشگاه شهید باهنر کرمان، «این رساله پژوهش بسیار شایسته‌ای است و من از خواندنش بسیار لذت بردم. نثر بسیار روان و سلیسی دارد که خواننده را آزار نمی‌دهد. اغلاط تایپی اصلا در این رساله دیده نشد و علایم سجاوندی را بسیار خوب به کار برده است. منابع دست اول و متنوعی دارد؛ هم پایان‌نامه، هم کتاب و هم مقاله استفاده کرده و در کنار منابع فارسی از منابع لاتین بهره برده است».

دکتر محمود رضایی دشن‌ارژنه بر این عقیده بود که: «این رساله کار ارزشمندی است. قلم نویسندۀ رساله در کار خود نمود بسیار دارد و از اظهار نظرهای شخصی در بارۀ موضوعات مطرح شده نهراسیده است».

دکتر مهدخت پورخالقی نیز عنوان کرد که: «با وجود تأیید نظر داوران خارجی، برخی از موارد نگارشی نیاز به تجدید نظر و اصلاح دارد. برای بهبود کار، مقایسۀ روایات طومارها در قالب جدول‌هایی به ارزش کار می‌افزاید».

این رساله به بررسی طومارهای نقالی پرداخته و روایاتش را با گرشاسپ‌نامه مقایسه نموده است. مهمترین متنی که در این رساله از آن استفاده شده طوماری به نام «کلیات گرشاسب‌نامه» است که یکی از منابع این طومار، طوماری مربوط به عصر شاه طهماسب است. وجود طوماری مربوط به عصر شاه طهماسب، سابقۀ طومار نویسی را یک قرن عقب‌تر می‌برد. از نوآوری‌های این رساله می‌توان به یافتن رد پای برخی از روایات گرشاسپِ طومارها در گرشاسپ‌نامه اشاره کرد؛ موضوعی که از دید پژوهشگران پنهان مانده بود و تصور می‌شد بسیاری از روایات طومارها در مورد گرشاسپ، در گرشاسپ‌نامه انعکاس نیافته است، اما پژوهشگر رد کمرنگ این روایات را از لابه‌لای ابیات گرشاسپ‌نامه باز یافته است.

جلال‌الدین گرگیج با دریافت نمرۀ 18/63 و با درجۀ خیلی خوب موفق به دفاع از رساله و کسب درجۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی شد.