دومین نشست از سلسله نشست‌های همایش ملی شاهنامه و زبان فارسی روز یکشنبه 26 اردیبهشت‌ماه به صورت برخط در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. در این نشست مانند شب گذشته، سه سخنران دربارة جایگاه و اهمیت شاهنامه در ادبیات عامه و متن‌شناسی به سخنرانی پرداختند.
در ابتدا دکتر محمد جعفری قنواتی از مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی ضمن تشکر از برگزارکنندگان این همایش از تأثیر شاهنامه بر ادب عامیانه سخن گفت. یکی از این تأثیرات وجود نسخه‌های بی‌شماری است که از شاهنامه وجود دارد. از جمله تأثیرات دیگر شاهنامه بر فرهنگ عامه، هنرهای زبانی یا نقالی است که ابتدا به نقل همة داستان‌ها اختصاص داشت و به‌تدریج تنها به نقل داستان‌های شاهنامه اختصاص پیدا کرده است. دکتر جعفری قنواتی اشاره کرد بر اساس شاهنامه‌خوانی، سنتی به نام جنگ‌نامه‌سرایی به وجود آمده که بر وزن شاهنامه سروده می‌شده و موضوع آن جنگ‌های محلی است. از دیگر تأثیرات شاهنامه بر فرهنگ عامه شکل‌گیری نوع ادبی طومار‌نویسی است که می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. دیوارنگارها، هدیه دادن شاهنامه به افراد و استفاده از نام شخصیت‌های شاهنامه برای نام‌گذاری کودکان از دیگر تأثیرات شاهنامه بر ادب فولکلور است که وی به آن‌ها اشاره کرد و علت این استقبال عمومی به شاهنامه را وجود روح ملی در سراسر این اثر بزرگ دانست.
برنامۀ بعدی این نشست اجرای زندۀ ضرب زورخانه‌ای توسط استاد مهدی ارغوانی بود که با خوانشی از ابیات شاهنامه فردوسی توسط ایشان همراه بود.
سپس دکتر محمود حسن‌آبادی از دانشگاه اوپسالا سوئد، در باب تصحیح متون شاهنامه توضیحاتی ارائه کرد. وی بیان کرد که وجود 1100 نسخه از شاهنامه خود نشان‌دهندة اقبال همگان از این اثر بزرگ است ولی از قدیمی‌ترین نسخه تا بهترین نسخه شاهنامه اختلافات فراوانی وجود دارد که دکتر حسن‌آبادی علت عمدۀ این اختلافات را نتیجه دخل و تصرف کاتبان آن دانست که ناآگاهی و بدخوانی کاتب، افزودن و تمایل کاتب بر آوردن جزئیات و پاره‌ای ملاحظات اخلاقی و مسائل زیباشناسانه از جملۀ علل این دخل و تصرف‌ها می‌باشد. وی با تأکید بر اینکه این اثر در فرهنگ ایرانی زندگی کرده آن را نه فقط مخصوص طبقۀ فرهیخته بلکه متعلق به همگان دانست که یکی از علل استقبال عامۀ مردم از شاهنامه می‌تواند باشد.
پایان‌بخش این نشست سخنرانی دکتر فرزاد قائمی، عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد بود که وی در سخنرانی خود نقدی بر گزارش خالقی مطلق از داستان‌های رستم و اسفندیار و رستم و سهراب ارائه کرد. دکتر قائمی دلایل اهمیت متن‌شناسی شاهنامه را کهنگی متن و دخل و تصرفاتی که تنوع در آن ایجاد کرده، دانست که گاهی مسئلۀ تشخیص صحیح متن را دشوار کرده است. وی ضمن ممتاز برشمردن تصحیح و گزارش‌های دکتر خالقی مطلق، به بیان اشکالاتی که در این گزارش در دو داستان رستم و اسفندیار و رستم و سهراب آمده، پرداخت.
در پایان این نشست حامد مهراد، دبیر نشست ضمن تشکر از سخنرانان، استادان و شرکت کنندگان در این جلسه از ادامۀ این نشست‌ها تا پنج‌شنبۀ این هفته خبر داد که سخنرانان دیگری مقالات خود را در موضوعات مرتبط با محورهای این همایش ارائه خواهند کرد. یادآور می‌شود این همایش با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی، اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی، دانشگاه فردوسی مشهد، مؤسسۀ فرهنگی - هنری خردسرای فردوسی، قطب علمی فردوسی و شاهنامه و انجمن ترویج زبان و ادب فارسی (شعبه خراسان) برگزار می‌گردد.
گزارش: زهرا شریعت‌پناه
