از سخن‌های دیرینه: هنر جوی و با مرد دانا نشین/ چو خواهی که یابی ز بخت آفرین

آثار ادبی و تاریخی ایران همیشه مورد توجه تاریخ‌دانان، باستان‌شناسان، نویسندگان و پژوهشگران جهان بوده و همیشه آثاری دربارۀ ایران و مشاهیر فرهنگ و ادب ایرانی به قلم نویسندگان بزرگ نگاشته شده است. از جمله نویسندگانی که دربارۀ شاعران ایرانی و آثارشان دست به قلم برده‌اند، می‌توان به گوته، بایرن، روکرت، نیچه، ماتیو آرنولد، ویکتور هوگو، لاول، امرسون و... اشاره کرد.


آثار ادبی ایران به ویژه داستان‌های شاهنامه و آیین‌های ایرانی و پیام‌آوران آن مانند مزدک و مانی همیشه برای جهانیان جذاب بوده و تحت تأثیر این آثار، آثاری خلق شده‌ است از جمله؛ ماتیو آرنولد تحت تأثیر رستم و سهراب شاهنامه، اثری با عنوان سهراب و رستم را نوشته است که می‌توان گفت: اقتباس از فردوسی است، او پیرنگ و پیام کلی داستان را حفظ کرده اما در بیان تشبیهات و صحنه‌ها تغییراتی داده است.

از دیگر چهره‌های جهانی که تحت تأثیر آثار مشاهیر ایرانی دست به قلم برده است، نیچه فیلسوف آلمانی است که تحت تأثیر افکار و عقاید زرتشت، آرا و عقاید خود را از زبان وی بیان می‌کند. در آمریکا نیز امرسون مطالعات بسیاری دربارۀ شعر و عقاید شاعران ایرانی داشت و آثار ارزشمند بسیاری دربارۀ آنان نوشت که برخی از آن‌ها عبارتند از: اسرار مانی، زند اوستا از زرتشت و ترجمه‌هایی از شاعران ایرانی از جمله: حافظ ، سعدی و فردوسی.

از این دسته آثار تأثیر پذیرفته از ادبیات ایران در جهان کم نیستند و شجاع‌الدین شفا برخی از این آثار را گزینش و ترجمه کرده و در مجموعه‌ای به نام نغمه‌های ایرانی گردآوری کرده است که در سال 1334 توسط چاپ پیروز وابسته به مؤسسۀ انتشاراتی امیرکبیر در قطع وزیری، جلد گالینور و 170 صفحه منتشر شد که با گذشت قریب به هفتاد سال از انتشار چاپ اول، بار دیگر در سال 1399 توسط نشر نخستین در قطع رقعی، جلد نرم و 224 صفحه منتشر شد.

گزارش: نیره حسین‌زاده