از سخن‌های دیرینه: هنر جوی و با مرد دانا نشین/ چو خواهی که یابی ز بخت آفرین

راه یافتگان این جایزه در بخش‌های مختلف با یکدیگر به رقابت می‌پردازند که در گروه ادبیات، این بخش‌ها شامل: نقد ادبی، متون کهن، ادبیات زبان‌های دیگر و ادبیات عرب است.

در بخش نقد ادبی کتاب‌های «درآمدی بر رویکرد زیبایی‌شناختی به ادبیات کودک، تألیف ماریا نیکولاویا، ترجمۀ مهدی حجوانی»، «داستان‌نویسی: نگارش و نقد، تألیف آماندا بولتر، ترجمۀ انیسا رئوفی»، «ژانر، تألیف جان فرو، ترجمۀ لیلا میرصفیان»، «شعر را چگونه بخوانیم (دلباختن به شعر)، تألیف ادوارد هرش، ترجمۀ مجتبی ویسی»، «رویداد ادبیات، تألیف تری ایگلتون، ترجمۀ مشیت علایی»، «سبک‌شناسی با شواهدی از نظم و نثر فارسی، تألیف پل سیمپسون، ترجمۀ فاطمه کرد چگینی» و «درآمدی بر شعر معاصر آمریکا، تألیف و ترجمة کامران احمدگلی و بهادر باقری» معرفی شدند.

کتاب‌های «پطرزبورگ، نوشتۀ آندری بیه لی، ترجمۀ فرزانه طاهری»، «گریزها، نوشتۀ اولگا توکارچوک، ترجمۀ فریبا ارجمند»، «چشم شب، نوشتۀ تیتوس مولر، ترجمۀ حسین تهرانی»، «چتر سبز، نوشتۀ ریچارد پاورز، ترجمۀ آرش هوشنگی‌فر»، «فروپاشی، نوشتۀ آرنود دوبورشگراو و رابرت ماس، ترجمۀ محمود بهفروزی» و «جعبه پرنده؛ چشمانت را باز نکن، نوشتۀ جاش ملرمن، ترجمۀ محمدحسین اسماعیل‌زاده» در بخش ادبیات زبان‌های دیگر به مرحلۀ دوم داوری راه پیدا کردند.

در بخش ادبیات عربی کتاب «درآمدی انتقادی بر شعر معاصر عربی، تألیف مصطفی بدوی، ترجمۀ رحیم کوشش» و «سفر خروج، عبدالرحمان شرقاوی، ترجمۀ غلامرضا امامی» به عنوان نامزد این دوره از جایزه کتاب سال معرفی شدند.

 

آثار راه یافته در بخش متون قدیم شامل: «مسیب‌نامه: پیش‌درآمد ابو‌مسلم‌نامه، روایت بزرگ آسیای میانه، پرداخته محمد بقای وارس بخاری، تصحیح و تحقیق میلاد جعفرپور»، «شهنامۀ چنگیزی، شمس‌الدین کاشانی، تصحیح و تحقیق وحید قنبری‌ننیز»، «ریاض‌الملوک فی ریاض‌السلوک، تألیف نظام‌الدین شامی، تصحیح بهروز ایمانی»، «منشآت عبدالله مروارید، تألیف شهاب‌الدین عبدالله مروارید کرمانی، تحقیق و تصحیح: اسراءالسادات احمدی»، «بحیره: در حکایت‌نویسی و عجایب‌نگاری، تألیف میرمحمدهاشم ‌بیگ‌فزونی‌استرآبادی، مقدمه و تصحیح مرتضی موسوی و رضوان مساح»، «دیوان اشعار ازرقی هروی (شاعر سده ۵ق)، تحقیق و تصحیح مسعود راستی‌پور و محمدتقی خلوصی» و «زاد آخرت، ابوحامد محمد غزالی، تصحیح و تحقیق سلمان ساکت و ملیحه گزی‌مارشک» هستند.

از میان آثار راه یافته در بخش متون کهن، نام اثر حماسی «مسیب‌نامه، تصحیح دکتر میلاد جعفرپور» به چشم می‌خورد. این اثر که بزرگ‌ترین میراث داستانی نثر فارسی در ادبیّات عاشورا به شمار می‌آید، گزارش نخستین قیام خون‌خواهان حسینی، توسط مسیّب بن قعقاع خزاعی است، این اثر به توصیف رویداد‌های آزاد‌ساختن امام زین‌العابدین (ع) و اسرای کربلا و بازگرداندن سر‌های شهدا به مزار آنها می‌پردازد و با شرح داستان رشیدۀ عرب و سیّد جنید (نیای ابومسلم) به پایان می‌رسد. این داستان پرداختۀ ابوطاهر طرسوسی در قرن ششم هجری است، امّا قرن‌ها بعد محمّد بقای وارس بخاری بر اساس نقل ابوطاهر، تحریر بزرگ‌تری را از آن در ماوراءالنّهر ترتیب داده است. دکتر جعفرپور هر دو تحریر را به روش التقاطی تصحیح و معرّفی کرده است، این پژوهش در سال جاری جایزۀ قلم زرین را به خود اختصاص داده و نامزد جایزۀ جلال آل احمد نیز شده بود.

نشست خبری جایزۀ کتاب سال که بنا بود در روز یکشنبه 26 بهمن برگزار شود، به روز سه شنبه 28 بهمن موکول شد. در این نشست ایوب دهقانکار مدیر عامل خانۀ کتاب و ادبیات ایران، حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین محمد‌علی مهدوی‌راد دبیر علمی جایزۀ کتاب سال و احمدعلی حیدری دبیر علمی جایزۀ جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران حضور دارند.

گزارش: نیره حسین‌زاده