آیین کلنگ‌زنی مؤسسۀ فرهنگی هنری خردسرای فردوسی در واپسین روزهای سده 130 خورشیدی انجام شد تا دوستداران فرهنگ، بنایی از خرد برافرازند که از باد و باران گزندی نیابد. پنجشنبه گذشته با حضور اعضای شورای شهر مشهد و هیأت امنای مؤسسۀ فرهنگی هنری خردسرای فردوسی و ادب‌دوستان، بنایی نزدیک به نیم هکتار در منطقه الهیه و در بولوار نقویه، در اختیار مؤسسه فرهنگی هنری خردسرای فردوسی قرار گرفت.
دستمان خالی است، اما همتمان بلند
«گرد هم آمدیم تا این زمین را آباد کنیم، چون فردوسی همه ایران را آباد کرد. مسئولیت آبادی این قطعه زمین نیز بر عهده من و شماست. بنایی استوار که از باد و باران، گزندی نیابد.» دکتر محمد‌جعفر یاحقی، مدیر عامل خردسرای فردوسی در آیین کلنگ‌زنی این مجموعه، سخنش را چنین آغاز کرد و در ادامه گفت: اعتقاد ما بر این است که شاهنامه تجسم و مظهر ایران اسلامی است و در این مکان با همت مردم، بنایی آراسته به آموزه‌های فردوسی و شاهنامه و تعالیم بلند فرهنگ اسلامی، ساخته خواهد شد.
استاد ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد با ارج نهادن حکایت شورا و شهرداری مشهد برای در اختیار قرار دادن زمین خردسرا گفت: با همکاری نهادهای مختلف در شهرداری مشهد و اعضای خردسرای فردوسی، در این منطقه خوشنام و عزیز شهر که به نام‌های پروردگار مزین است، بنایی استوار می‌کنیم که با آموزه‌های خردورزی و خردمندی فردوسی آراسته خواهد شد، ما آمده‌ایم خرد و عقلانیت جامعه را تقویت کنیم. دستمان خالی است، اما همتمان بلند
یکی از مصوبات با افتخار شورای پنجم
بتول گندمی، عضو شورای شهر مشهد که در مراسم کلنگ‌زنی خردسرای فردوسی حضور داشت، در اختیار قرار دادن زمین از سوی شهرداری به این مجموعه مردم‌نهاد را یکی از مصوبات با افتخار شورای پنجم خواند و گفت: یکی از سخت‌ترین کارها در نظام شورایی در نظر گرفتن بستر مشارکت برای همه مردم است. کاری که امروز صورت گرفت یکی از همان مدل‌ها و الگوهاست که شورای شهر مشهد به آن پرداخت تا بتواند بستر و مشارکت لازم را در ادامه برای شهروندان و برای ساخت این مجموعه فراهم کند.
این عضو شورای شهر مشهد که نائب رئیس کمیسیون حقوقی، املاک و قراردادها نیز هست، در حاشیه این مراسم و در گفت‌و‌گو با شهرآرا نیز خاطرنشان کرد: این زمین با کاربری آموزشی متعلق به شهرداری مشهد است که با قراردادی 99 ساله و طبق قانون در اختیار خردسرا قرار گرفت.
دریغ نمی‌کنیم
حمیدرضا موحدی‌زاده، دیگر عضو شورای شهر مشهد نیز در این مراسم، به نام‌گذاری خیابانی در پایتخت فرهنگی اروپا به نام فردوسی اشاره کرد و گفت: دو سال پیش که به نمایندگی از شورای شهر مشهد و به عنوان پایتخت‌های فرهنگی شهرهای اسلامی به شهر ماترای ایتالیا رفتیم، متوجه شدیم آن‌ها فردوسی را از ما بهتر می‌شناسند. اکنون امیدواریم، خردسرای فردوسی بنایی برافراشته باشد که نسل‌های آینده و جوانان ما با شاهنامه فردوسی آشنا شوند و فرهنگ و ادب این سرزمین کهن و فارسی‌زبانان را به دیگران آموزش بدهند.
عضو کمیسیون فرهنگی، اجنماعی، زیارت، گردشگری و رسانه همچنین تأکید کرد که آنچه از دست شورای شهر بربیاید، در ادامه برای ساخت این بنا به کار می‌بندد و دریغ نخواهد کرد.
پژوهشی در پیروی‌های شاهنامه
دکتر علیرضا قیامتی، قائم مقام مدیرخردسرای فردوسی، سخنانش را به توس کشاند و بیان کرد: توس نماد مذهبی شهر ماست، شهر امام رضا (ع) است. توس نماد هویت ملی ما و خاستگاه فردوسی است. توس خاستگاه حماسه‌های ایران زمین و خاستگاه حماسه‌های جهان است. توس حماسی‌ترین و پهلوان خیزترین شهر گردن‌فرازی‌های ایران و زبان فارسی با وجود بزرگانی همچون ابومنصور، دقیقی، اسدی و فردوسی است.
او بیان اینکه فرهیختگان خراسانی در مؤسسه خردسرای فردوسی عاشقانه زمان می‌گذارند و مردم را از علم و دانش خود جاری می‌سازند، به به پژوهش جدید خردسرا در زمینه جمع‌آوری پیروی‌های شاهنامه اشاره کرد و گفت: شاهنامه فردوسی، در سراسر دنیا تاثیر گذاشته است و پیروی‌های بسیاری از آن به زبان اردو، هندی، ترکی تا گرجی و حتی ژاپنی و چینی وجود دارد که خردسرا ی فردوسی جمع‌آوری این پیروی‌ها را در قالب پژوهش عظیم شروع کرده است و می‌طلبید که برای این فعالیت گسترده، مکانی بزرگ‌تر در اختیار داشته باشد.
فراخوان برای نام‌گذاری فضاهای خردسرا
«اینجا بنای مردم است و متعلق به مردم و باید در آن مشارکت داشته باشند. کما اینکه نمایندگان مردم در شورای شهر این مشارکت را به بهترین شکل انجام دادند.»
دکتر جواد محقق نیشابوری، عضو هیئت خردسرای فردوسی با ارج نهادن این اقدام شورای شهر مشهد، به تاریخچه شکل‌گیری خردسرای فردوسی اشاره کرد و گفت: ما در سال 1384 و با نظر دکتر یاحقی و با حضور دکتر راشد محصل، دکتر مهدخت پورخالقی، استاد سیدی و مهندس لباف خانیکی و دیگران دور هم جمع شدیم و از همان اول نظرمان بنیان نهادن دایره‌المعارف اسلامی بود. خوب دولت نمی‌تواند این کارها را انجام دهد و خردسرای فردوسی به عنوان مجموعه‌ای مردم نهاد، برای همین، شروع به کار کرد.
مؤسسه‌ای که اعضای آن حدود 15 سال است بدون اجر و مزد کار می‌کنند و حتی در اساسنامه‌اش بیان شده که اگر مؤسسه‌ای روزی به هر دلیل تعطیل شود، همه چیز آن به دانشگاه فردوسی واگذار شود پس اینجا مسئله شخصی وجود ندارد.
او در ادامه اضافه کرد: ما در پی گرفتن مشارکت مردم، برای نام‌گذاری چند فضای خردسرا شامل آمفی تئاتر، نگارخانه، کتابخانه کودک و نوجوان و کتابخانه تخصصی شاهنامه فردوسی، فراخوان خواهیم داد که در 25 اردیبهشت این نام‌ها مشخص می‌شود.
فراخوان برای معماری خردسرا
چنان که نماینده کمیته فنی خردسرای فردوسی بیان کرد، طراحی معماری این مجموعه به مسابقه گذاشته شده است. محمد دانشور با بیان اینکه بعد از سه هفته انتشار فراخوان مسابقه، چیزی حدود یک هزار تیم معماری ثبت‌نام کرده‌اند، گفت: برای داوری مسابقه هم معمارانی خوشنام و باسابقه از سطح ملی حضور خواهند داشت که معیارهای ارزیابی آن‌ها، برانگیختگی حس و خرد و اندیشه ایرانی معاصر برگرفته از خصلت روایی شاهنامه، پیوند راستین با بستر موضوعی خردسرای فردوسی با الهام از مبانی و مفاهیم آن، فراهم کردن زمینه تعامل اجتماعی به عنوان قطب و کانون فرهنگ ایرانی، پویایی کالبدی و زنده بودن فضای خردسرا، رعایت اصول پایداری و توجه به مسائل زیست محیطی و اقتصادی بودن و پرهیز از هزینه‌های زائد خواهد بود.
او همچنین درباره بخش‌های مختلف ساختمان خردسرا گفت: زیربنای خردسرای فردوسی حدود 4 هزار و 700 متر مربع خواهد بود. یک تالار همایش سیصد و پنجاه نفره به علاوه تالاری یک صد و پنجاه نفره خواهد داشت. اتاق کنفرانس هشتاد نفره و همچنین بخش اداری حدود 120 متر مربع، نگارخانه 400 متر مربع، کتابخانه و موزه اسناد 360 متر مربع، کتابخانه و فضای کودکان، کافه کتاب و فضاهای آموزشی و پارکینگ از دیگر بخش‌های خردسرا خواهند بود.
به نقل از شهرآرانیوز
